Toelichting op het programma:

 

Het hoofdaandeel van dit concert wordt gevormd door de integrale uitvoering van de eerste versie van de “Via Crucis” van Franz Liszt.

Liszt baseerde zijn toonzetting van de veertien kruiswegstaties op bijbelteksten, die geselecteerd waren door zijn vriendin Carolyne zu Sayn-Wittgenstein.

Opvallend is de sobere bezetting met één of twee solisten, vierstemmig gemengd koor en piano (of orgel). De pianopartij is in deze compositie in feite primair. Zij is dermate essentieel, dat Liszt vermeldt, dat het werk ook zonder vocale inbreng van solist(en) en koor uitgevoerd kan worden.

 

De veertien staties vormen samen met de inleiding een soort mozaïek van beelden en religieuze stemmingen, die onmiskenbaar het lijden van Christus doen ervaren. “Muziek die niet in woorden te vatten is” is misschien de beste typering van dit expressionistische kunstwerk, dat enerzijds zo plastisch en anderzijds geheel ongrijpbaar is.

Liszt componeerde het werk tijdens zijn verblijf in de omgeving van Rome in oktober 1878. Reeds in december herzag hij de oorspronkelijke versie en  maakte hij versies voor piano-solo en later voor piano-vierhandig.

Tot Liszt’s grote verdriet kreeg het werk tijdens zijn leven geen waardering en al zijn pogingen om het uit te geven of uit te laten voeren mislukten. Pas vijftig jaar later (Boedapest 1929) ging het werk in première.

 

Tot op de dag van vandaag wordt de “Via Crucis” bewonderd door andere componisten, inspireert het werk zovele uitvoerders en weet het de toehoorder ten diepste te ontroeren.

 

Deze versie van de “Via Crucis” is  voor gemengd koor, solist en piano van Franz Liszt. Er is ook een handschriftversie voor koor, solisten en orgel of harmonium, die qua muzikale inhoud niet verschilt. Het werk werd in september en oktober 1878 in Rome geschreven en in februari 1879 in Boedapest voltooid.

 

Opbouw:

Het werk bestaat uit 15 delen. Een inleidende beweging die twee strofen uit de Latijnse hymne Vexilla Regis gebruikt, wordt gevolgd door 14 stukken gewijd aan de 14 kruiswegstaties. Naast citaten uit de passieverslagen in het Latijn, gebruikt Liszt een halve strofe uit het Stabat mater, zijn eigen arrangementen van de hymnen “O hoofd vol bloed en wonden” en “O droefenis, o hartepijn !” en in het 14e station nog een vers uit Vexilla Regis.

Kruisweg Staties Clinge

Deze foto’s van de staties, zijn beelden van de Kruisweg te Clinge.

De kruisweg heeft jarenlang in de kerk gehangen en is nu buiten te vinden, naast en achter de kerk.

De kruisweg telt 15 staties. De laatste statie geeft de Verrijzenis van Jezus weer. Een statie die pas vanaf 1965 erbij mocht.

De beeltenissen, van gegoten beton, zijn gemaakt in het Kapucijnerklooster van Sluiskil.